Meme kanserinden korunmak amacıyla her iki memenin alınması Angelina Jolie’nin ameliyatından sonra gündemde konuşulur oldu. Oysa uzun yıllardır yaptığımız ama son zamanlarda sayısı artan bir işlemdir.
Bu tür haberler kadınlarımızın meme kanseri konusunda bilinçlenmesini ve daha dikkatli olmalarını sağlasa da aynı zamanda kadınlarımızın kafasında soru işaretleri ve korkular belirdi. Psikolojik olarak kanser korkusu olan ve bunu takıntı haline getiren kadınlarımızın çoğu ‘Memelerimi aldırıp bu meme kanseri illetinden kurtulayım’ düşüncesi ile bize başvurmaya başladılar.
Yeryüzündeki her kadın meme kanseri riski altındadır. Bu nedenle her kadın mutlaka meme kontrollerini düzenli yaptırmalıdır. Ancak her kadın için bu risk oranı değişiktir. Düşük riskli olanlar ile yüksek riskli olanların takipleri ve alacağı önlemler de farklıdır.
Düşük riskli olmak ne demektir: Ailesinde meme kanseri veya yumurtalık kanseri hikayesi olmayan , kendisinde herhangi başka bir kanser öyküsü olmayan , evlenmiş ve doğum yapmış , 50 yaşın altında , sigara ve alkol almayan kadınlardır. Bu kadınlarımızın yıllık usg ve 2 yılda bir mammografi kontrollerini yaptırmaları yeterlidir. Gelelim meme kanseri açısından yüksek risk grubunda olanlara.
Yüksek risk nedir?
*Birinci derece (anne , baba, kardeş , çocuk) veya ikinci derece (büyükanne , büyükbaba , hala , teyze) akrabalarından 2 veya daha fazla kişide meme kanseri veya yumurtalık kanseri olması
*Akrabalarından birinde 50 yaşından önce meme kanseri saptanması
*Akrabalarından birinde meme ve yumurtalık kanserinin birlikte olması
*Ailesinde erkek meme kanseri olması
Bu duruma göre yüksek riskli olan kadınların ne yapması gerekiyor?
Öncelikle stres yapmamaları ve sakin olmaları gerekiyor. Yüksek riskli her kadın meme kanseri olacak diye bir kaide yok.Önlerinde 3 seçenek var:
1. Meme kontrollerine deneyimli merkezlerde erken yaşta başlayıp sık aralıklarla devam edebilirler.
2. Bir onkolog’a başvurup genetik testleri yaptırabilir (BRCA1 ve BRCA2) ve koruyucu önlemler alabilirler.
3. Kişinin psikolojik ve sosyal durumu diğer iki seçeneğe uygun değilse veya bu stresle yaşamak istemiyorum diye düşünüyorsa her iki memenin cerrahi olarak alınıp (Angelina Jolie’nin yaptırdığı gibi) yerine yeni meme yapılmasını tercih edebilir. Bu ameliyatın tıptaki adı ‘bilateral profilaktik mastektomi’dir. Bu söylediklerim memesinden daha önce ameliyat olmamış kadınlar içindir. Memesinden kanser veya kanser öncüsü lezyon nedeniyle ameliyat olmuş olan kadınların durumları ayrı bir konudur.
Sağlıkla Kalın
Op. Dr. Hakan Akıncı