Kabızlık her insanın zaman zaman yaşayabileceği sağlık sorunları arasındadır. Tüketilen besinler, yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları kabızlık sorununu doğrudan etkilemektedir. Ancak çeşitli durumlarda kabızlık, ciddi bir rahatsızlığın ya da hastalığın da göstergesi olabilir. Kabızlığın genel belirtisi; karında yaşanan şişkinlik ve gerginliktir. Sağlıklı bir birey günde üç kere büyük tuvaletine çıkabileceği gibi haftada üç kez büyük tuvaletine çıkabilmektedir. Bu durum kişinin tuvalet alışkanlığı ile doğrudan ilişkilidir. Kabızlık genellikle seyrek dışkılama olarak anlaşılır. Ancak dışkılama sayısı kişinin aldığı besinlere, aldığı kalorilere, aldığı sıvı miktarına ve günlük hareket aktivitesine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Seyrek dışkılamanın yanında zor, sert ve ağrılı dışkılama kabızlık olarak kabul edilmektedir. Birçok hastada kabızlık sorunu beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, yaşam tarzının değiştirilmesi gibi ufak önlemlerle düzeltilebilmektedir.
Kabızlık nedenleri
Kabızlığın birden çok ve farklı nedeni olabilir. Yeterince su içmemek, kafeinli içeceklerin çok fazla tüketilmesi, protein ağırlıklı beslenmek, hareketsiz yaşam, kullanılan bazı ilaçlar kabızlığın başlıca nedenleri arasındadır. Tüm bu faktörler bağırsak işlevlerinin zayıflamasına ve azalmasına neden olarak kabızlık problemine yol açabilir.
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme
Düzensiz ve sağlıksız beslenme kabızlığın en büyük nedenleri arasındadır. Özellikle de beslenme rutininin bozulması ve kuru gıdaların ağırlıklı olarak tüketilmesi sonucu sindirim sisteminde de bozukluklar yaşanır. Böylelikle kabızlık şikayeti ortaya çıkabilir. Kabızlık şikayetiyle karşılaşmamak için bol bol sıvı tüketimi ve lif bakımından zengin besinlere ağırlık verilmesi gerekmektedir.
- Hareketsiz yaşam
Hareketsiz yaşam süren kişiler, kabızlık riski ile karşı karşıyadırlar. Örneğin geçirdiği ameliyat sonrasında uzun süre yatmak zorunda kalan ya da fiziksel aktivitesi sınırlı olan bireylerde kabızlık şikayet daha çok yaşanmaktadır.
- Yeterince su içmemek
Sağlıklı bir insanın günlük ortalama 2-3 litre arasında su içmesi gerekmektedir. Su içmek vücudun sindirim sisteminin düzenli işlemesine yardımcı olur. Ayrıca içilen su hem böbreklerin, hem de bağırsakların çalışmasını destekler. Bu yüzden yeterince su içmeyen kişiler kabızlık riski altındadır. Kahve ya da asitli içeceklerin tüketilmesi yerine; yeşil çay, ada çayı gibi bitkisel çayların da tüketilmesi kabızlık sorununu büyük ölçüde önleyecektir.
- Kullanılan ilaçlar
Antidepresanlar, kuvvetli ağrı kesiciler, bazı antibiyotikler, demir hapları gibi ilaçların kullanılması sebebiyle kabızlık sorunu meydana gelir. İlaçlar sindirim yoluyla mide ve bağırsak tarafından emilir. Bu sebeple de kabızlık sorunu kullanılan ilaca göre ortaya çıkabilir.
- Hipotiroidi
Tiroid hormonları metabolizmanın çalışmasını doğrudan etkilemektedir. Tiroid bezinin yeterince hormon üretememesi sorunu olan hipotiroidi rahatsızlığı, vücudun metabolizmasının yavaşlamasına neden olarak kabızlık şikayetine de sebep olabilir.
- Hamilelik
Hamilelik döneminde anne adayı hormonal olarak değişim yaşadığı bir sürece girer. Hormonal değişimler kabızlık sorununun yaşanmasına yol açabilir. Bunun dışında rahmin büyümesi ile beraber rahim, mesaneye baskı yapmaya başlar. Bu durumda kabızlık sorunları yaşanabilir.